دفاع از خود، یک مهارت فردی مورد نیاز برای کودکان
دفاع از خود و نیاز به محافظت از خود مسئولیت بزرگی است که کودکان خردسال به تنهایی نمیتوانند آن را بر عهده بگیرند. ما باید همیشه در کنار آنها باشیم یا آنها را تحت مراقبت اعضای خانواده یا شخصی قرار دهیم که به طور کامل بررسی شده و کاملاً قابل اعتماد است.
اما کارهایی وجود دارد که والدین میتوانند انجام دهند تا به کودکان خردسال کمک کنند تا در برابر افرادی که میخواهند از آنها سوء استفاده کنند مقاومت کنند، اگرچه کودکان به زمان طولانی نیاز دارند تا بر مراقبت و محافظت از خود تسلط پیدا کنند.
زمانی که به فرزندانمان یاد میدهیم تا چطور چالشها و شرایط بحرانی را مدیریت و از خود در مقابل ناراحتیها، اذیتها و تهدیدها دفاع کنند، تا حدود خیلی زیادی به رشدشان کم کرده ایم.
فرزندانمان چطور مهارتهای محافظت و دفاع از خود را یاد میگیرند؟
آنها این مهارتها را با مشاهده کارهایی که ما والدین هر روز انجام میدهیم، یاد میگیرند. به عنوان مثال، آنها مشاهده میکنند که چگونه با غریبهها رفتار میکنیم، با چه کسانی صحبت میکنیم و از چه کسانی دوری میکنیم.
یک کودک خردسال از مراقبت کامل والدینش به این میرسد که میخواهد کارهایی را برای خودش انجام دهد: غذا دادن، شستن، دستشویی رفتن، لباس پوشیدن و . . . و والدین از این شواهد مبنی بر اینکه او در حال بزرگ شدن است و خواهان حفظ حریم خصوصی و کنترل بدن خود است استقبال میکنند.
آنچه از کودک به بهترین شکل محافظت میکند، احساس ارزشمندی است، توانایی تشخیص اینکه چه زمانی با او بی احترامی میشود و این احساس که او حق و توانایی دفاع از خود را دارد.
راهکارهایی برای کمک به کودکان برای یادگیری محافظت از خود :
- همیشه از نظر جسمی و احساسی با کودک با احترام رفتار کنید
- به آنچه که او دوست دارد یا دوست ندارد گوش دهید و مشاهده کنید و مطابق با آن پاسخ دهید
- او را از نفوذ سایر بزرگسالان محافظت کنید، مانند بوسه های ناخواسته، در آغوش گرفتن، غلغلک دادن، شوخیها، متلک ها، پزشکان بی احساس، فروشندهها و غیره
- از “نه” کودک به دیگران در هنگام صحبت یا ارتباط غیرکلامی حمایت کنید
- به کودک کمک کنید تا زمانی که همبازیها و خواهر و برادرها به هر نحوی رفتاری ناخوشایند دارند، راههایی برای دفاع از خود بیابد
- احترام و حمایت از نیاز کودک به حفظ حریم خصوصی و کنترل کارهایی که با بدنش انجام میشود (غذا خوردن، توالت رفتن، لباس پوشیدن، تجویز داروها و غیره).
- از فعالیتهایی که باعث میشود کودک احساس درماندگی کند خودداری کنید (مثلاً بزرگسالان با نشان دادن قدرت بدنی خود یا درگیر شدن در قلقلک دادن بیش از حد بر کودک غلبه می کنند).
- به کودکان در ایجاد احترام به “فضای شخصی” کمک کنید
- هر فردی را که کودک با او باقی میماند را به دقت ارزیابی کنید و هر شکی که ممکن است شما یا کودک داشته باشید را جدی بگیرید
چگونه بستر امنیت شخصی را برای فرزندانمان ایجاد کنیم؟
- به کودکان خود گوش دهیم
- فعالیت ها و عادات روزانه فرزندان خود را بشناسیم
- به آنچه که دوست دارند و چه چیزی را دوست ندارند گوش دهیم
- ارتباط باز را تشویق کنیم. بگذاریم فرزندانمان بدانند که می توانند با دیگران صحبت کنند
- در مورد هر موقعیتی به فرزندان خود اطمینان دهیم که امنیت آنها دغدغه شماره 1 ماست
- برای مکان هایی که ممکن است بروند، افرادی که ممکن است ببینند و کارهایی که ممکن است انجام دهند، حد و مرز تعیین کنیم
- اهمیت سیستم دوستان را تقویت کنیم
- به فرزندان خود بیاموزیم که نه گفتن اشکالی ندارد
- از فرزندان خود بخواهیم که به غرایز خود اعتماد کنند
- همیشه بدانیم فرزندانمان کجا هستند
- فرزندانمان بدانند که در صورت تغییر کلاسهایشان با ما تماس بگیرند
دفاع از خود در برخورد با قلدرها
قلدری مشکل بزرگی است. میتواند باعث شود بچه ها احساس آسیب، ترس، بیماری، تنهایی، خجالت و غمگینی کنند. قلدرها ممکن است برای صدمه زدن به دیگران ضربه بزنند، لگد بزنند یا فشار دهند، یا از کلمات برای نام بردن، اذیت کردن یا ترساندن آنها استفاده کنند.
یک قلدر ممکن است در مورد کسی چیزهای بدی بگوید، وسایل یک کودک را به چنگ آورد، کسی را مسخره کند یا یک فرد را عمداً از گروه کنار بگذارد. برخی از قلدرها افراد را تهدید میکنند یا سعی میکنند آنها را مجبور به انجام کارهایی کنند که نمیخواهند انجام دهند.
قلدری مشکل بزرگی است که بسیاری از کودکان را تحت تاثیر قرار میدهد. بیشتر بچهها میگویند که مورد آزار و اذیت قرار گرفته اند. قلدری میتواند باعث شود بچهها احساس خیلی بدی داشته باشند و استرس ناشی از برخورد با آن باعث میشود آنها احساس بیماری کنند. قلدری میتواند باعث شود بچهها تمایلی به بازی در بیرون از خانه یا رفتن به مدرسه نداشته باشند.
قبل از اینکه بخواهیم راهکارهایی برای مواجهه با افراد مهاجم یا مزاحم (قلدرها) ارائه بدهیم لازم است تا بدانیم چرا قلدرها اینطور رفتار میکنند؟ با دانستن هدف آنها بهتر میتوانیم به فرزندانمان برای مواجهه با آنها کمک کنیم.
- برخی از قلدرها به دنبال جلب توجه هستند. آنها ممکن است فکر کنند قلدری راهی برای محبوب شدن یا رسیدن به آنچه میخواهند است. بیشتر قلدرها سعی میکنند خود را مهمتر نشان دهند. وقتی آنها شخص را انتخاب میکنند تا او را مورد آزار قرار دهند، میتواند باعث شود که احساس بزرگی و قدرت کنند.
- برخی از قلدرها از خانوادههایی میآیند که همه در آنها عصبانی هستند و همیشه فریاد میزنند. آنها ممکن است فکر کنند که عصبانی بودن، نام بردن از دیگران و هل دادن افراد به اطراف یک روش عادی برای انجام دادن است.
- قلدرها اغلب فردی را انتخاب میکنند که فکر میکنند میتوانند بر او قدرت داشته باشند. آنها ممکن است بچههایی را انتخاب کنند که به راحتی ناراحت میشوند یا مشکلی در حفظ خودشان دارند. دریافت یک واکنش بزرگ از کسی میتواند باعث شود قلدرها احساس کنند که قدرتی که میخواهند را دارند. گاهی اوقات قلدرها فردی را انتخاب میکنند که از آنها باهوش تر است یا به نوعی با آنها متفاوت است. گاهی اوقات قلدرها بدون هیچ دلیلی یک فرد را انتخاب میکنند.
راهکارهایی برای برخورد با افراد قلدر؟
بنابراین اکنون میدانید که قلدری یک مشکل بزرگ است که بسیاری از کودکان را تحت تأثیر قرار میدهد، اما اگر کسی شما را مورد آزار و اذیت قرار دهد چه کار میکنید؟ توصیههای ما به دو دسته تقسیم میشوند: جلوگیری از برخورد با قلدر و در صورت مواجهه رودررو با فرد قلدر چه باید کرد؟
دوری کردن از قلدر
به قلدر فرصت ندهید و تا جایی که میتوانید از او دوری کنید. البته نمیتوانید مخفی شوید یا کلاس را رها کنید. اما اگر میتوانید مسیر دیگری را انتخاب کنید و از فرد قلدر دوری کنید.
بایستید و شجاع باشید
وقتی از شخص دیگری میترسید، احتمالاً شجاع ترین خود را احساس نمیکنید. اما گاهی اوقات فقط شجاعانه عمل کردن برای متوقف کردن یک قلدر کافی است. یک فرد شجاع چگونه به نظر میرسد و چگونه عمل میکند؟ بایستید و این پیام را بفرستید: “با من کاری نکن.” وقتی احساس خوبی نسبت به خود داشته باشید، احساس شجاعت راحتتر است.
احساس خوبی نسبت به خود داشته باشید
هیچ کس کامل نیست، اما چه کاری میتوانید انجام دهید تا بهترین ظاهر و احساس خود را داشته باشید؟ شاید دوست دارید تناسب اندام بیشتری داشته باشید. اگر چنین است، شاید تصمیم بگیرید بیشتر ورزش کنید، کمتر تلویزیون تماشا کنید و میان وعده های سالم تری بخورید. یا شاید زمانی که صبح قبل از مدرسه دوش میگیرید احساس میکنید بهترین ظاهر را دارید. اگر چنین است، میتوانید تصمیم بگیرید که کمی زودتر از خواب بیدار شوید تا بتوانید برای روز مدرسه تمیز و سرحال باشید.
رفیق بگیر و رفیق باش
اگر سعی میکنید از آزار و اذیت جلوگیری کنید، باید بدانید روابط دوستانه سالم کمک کننده است. برنامه ریزی کنید تا با یکی یا دو دوست در مسیر مدرسه، تعطیلات، ناهار یا هر جایی که فکر میکنید ممکن است با قلدر روبرو شوید، قدم بزنید. اگر دوستی با مشکل قلدری مواجه است، به او پیشنهاد دهید که همین کار را انجام دهد. اگر میبینید که در مدرسه خود قلدری در جریان است، به یک بزرگسال بگویید، از کودکی که مورد آزار و اذیت قرار میگیرد دفاع کنید و به قلدر بگویید از اذیت و آزار خود دست بردارد.
اگر قلدر چیزی به شما بگوید یا انجام دهد
قلدر را نادیده بگیرید. اگر میتوانید، تمام تلاش خود را بکنید تا تهدیدهای قلدر را نادیده بگیرید. وانمود کنید که آنها را نمیشنوید و سریع به یک مکان امن بروید. قلدرها خواهان واکنش بزرگی نسبت به تمسخر و بدی خود هستند. طوری رفتار کنید که انگار متوجه نمیشوید و اهمیتی نمیدهید مانند این است که اصلاً هیچ واکنشی نشان نمیدهید، و این فقط ممکن است جلوی رفتار یک قلدر را بگیرد.
از حق خودت دفاع کن
وانمود کنید که واقعاً شجاع و با اعتماد به نفس هستید. به قلدر بگویید “نه! بس کن!” با صدای بلند. سپس دور شوید یا اگر مجبور شدید فرار کنید. بچهها همچنین میتوانند با نه گفتن به یک قلدر زمانی که شخص دیگری را مسخره میکند یا میترساند و سپس دور شدن با هم از یکدیگر دفاع کنند. اگر یک قلدر از شما میخواهد کاری را انجام دهید که نمیخواهید انجام دهید، بگویید “نه!” و دور شوید. قلدرها تمایل دارند بچه هایی را انتخاب کنند که اعتماد به نفس کافی ندارند.
قلدری نکنید
برای برخورد با کسی که شما یا دوستانتان را مورد آزار و اذیت قرار میدهد، ضربه نزنید، لگد نزنید، یا هل ندهید. مبارزه کردن فقط یک قلدر را راضی میکند و همچنین خطرناک است، زیرا ممکن است کسی صدمه ببیند.
احساسات خود را نشان ندهید
چگونه میتوانید از عصبانی شدن یا نشان دادن ناراحتی خود جلوگیری کنید؟ سعی کنید حواس خود را پرت کنید (شمارش معکوس از 100، املای کلمه “لاک پشت” به عقب و غیره) تا ذهن خود را مشغول نگه دارید تا زمانی که از موقعیت خارج شده اید و جایی امن که بتوانید احساسات خود را نشان دهید.
به یک بزرگسال بگویید
اگر مورد آزار و اذیت قرار میگیرید، بسیار مهم است که به یک بزرگسال بگویید. فردی را پیدا کنید که به او اعتماد دارید و در مورد آنچه برای شما اتفاق میافتد صحبت کنید. معلمان، مدیران، والدین و . . . در مدرسه همگی میتوانند به جلوگیری از قلدری کمک کنند. گاهی اوقات قلدرها به محض اینکه معلم متوجه میشود متوقف می شوند زیرا میترسند توسط والدین تنبیه شوند.
سخن پایانی :
وقتی بچهها یاد میگیرند که چگونه از خودشان محافظت کنند، از طریق سخنرانیها یا توصیههای ما نیست، بلکه با مشاهده نحوه احترام و مراقبت والدینشان از آنها است. این یک کار بزرگ است، اما هیچ کس هرگز نگفته است که پدر و مادر بودن آسان است. ما به شما درود می فرستیم و برای شما در انجام این کار بزرگ آرزوی موفقیت داریم.
مطالبی که میتواند برای شما مفید باشد :