مهارت حل مسئله چیست؟

حل مسئله یافتن راهی برای رسیدن به هدف، در زمانی است که مسیر نامشخص است. هرگاه کاری را بدون اینکه از قبل بدانیم چگونه انجام می‌دهیم، در حال حل یک مشکل هستیم. این شامل استفاده از تجربه برای ایجاد راه حل‌های ممکن برای برآورده کردن نیاز یک کار است. ما روزانه مشکلاتی را حل می‌کنیم، مانند تصمیم گیری برای پختن غذا برای شام با موادی که در دست داریم، تعمیر چاپگری که برگه در آن گیر کرده، یافتن مسیری سریعتر برای جلوگیری از ترافیک و غیره.

در حالی که برخی از مشکلات نتایج نهایی خاصی دارند، برخی دیگر پیچیده تر و با وضوح کمتری تعریف شده اند. برای مثال، «چگونه موفق شویم» یا «چگونه خوشبختی پیدا کنیم» دو نمونه از سؤالات باز هستند.

کودکان در چه مواقعی به مهارت حل مسئله نیاز دارند؟

حل تعارضات بین افراد، پیدا کردن تکالیف فراموش شده، تعمیر اسباب بازی شکسته، ایجاد تعادل بین کار مدرسه با فعالیتهای فوق برنامه، برنامه ریزی یک رویداد اجتماعی با دوستان، مقابله با فشار همسالان یا مشکلات اجتماعی، تصمیم گیری کودکان برای زمانی که حوصله شان سر می‌رود و می خواهند چه کاری انجام دهند، مدیریت کمک هزینه فرزندان برای خرید اقلامی که می‌خواهند، یافتن کارآموزی برای کسب تجربه کاری، مدیریت زمان و مسئولیتهای خود برای کاهش استرس و . . . مواردی هستند که کودکان برای پاسخگویی صحیح به آنها و ارائه رفتار درست، به مهارت حل مسئله نیاز دارند.

چگونه مهارتهای حل مسئله را به کودکان آموزش دهیم؟

حل مسئله یک مهارت مهم در قرن بیست و یکم است. متأسفانه، آموزش مهارتهای حل مسئله به کودکان اغلب اوقات موضوعی نیست که سیستم آموزشی ما روی آن متمرکز باشد. حل مؤثر مسئله هم مستلزم دانش و سازگاری است و هم استفاده از دانسته‌ها و تطبیق آن با شرایط موجود.

متأسفانه، پس از سالها که به کودکان گفته می‌شود دستورالعمل ها را دنبال کنند، اغلب در تلاش هستند تا آنچه را که آموخته‌اند برای حل مشکلات زندگی واقعی تطبیق دهند.

والدین نقش مهمی در آموزش مهارتهای حل مسئله به فرزندان خود دارند. در اینجا نکاتی در مورد کارهایی که والدین می‌توانند انجام دهند تا به بچه‌ها کمک کنند مهارتهای حل مسئله قوی را توسعه دهند، آورده شده است.

مراحل حل مسئله

حل مشکلات یک فرآیند سخت و گام به گام نیست. تصمیم گیری در مورد اینکه آیا یک استراتژی پیچیده یا یک رویکرد حل مسئله ساده مورد نیاز است نیز یک مهارت مهم است.

اگر آب به طور تصادفی روی زمین ریخت، تصمیم گیری در مورد نحوه تمیز کردن آن نیازی به فرآیند چند مرحله ای ندارد. اما یک چارچوب برای مسائل پیچیده مفید است، اگرچه به طور مستقیم مورد نیاز نیست.

هنگام برخورد با یک مشکل بزرگتر یا پیچیده تر از مراحل حل مسئله زیر استفاده کنید.

1. اولین قدم این است که مشکل را تعریف کنید. توضیح دهید که چه مشکلی را می‌خواهید حل کنید و چه نتایجی را می‌خواهید از آن دریافت کنید.
2. محدودیت‌ها را درک کنید و دریابید که چه شرایطی می‌تواند راه حل را محدود کند.
3. تمام راه‌های ممکن برای حل مشکل را همراه با مزایا و معایب آنها فهرست کنید.
4. با استفاده از استدلال تصمیم بگیرید.
5. در نظر بگیرید که اگر راه حل اول شکست خورد، دفعه بعد چه کاری انجام دهید و از چه راهکار دیگری استفاده کنید.

چگونه مهارتهای حل مسئله را در کودکان تقویت کنیم؟

به کودکان اجازه دهید در زندگی روزمره تمرین کنند

یکی از بهترین راه‌ها برای یادگیری حل مسائل، تمرین انجام آن است. فرصتهای حل مسئله به کلاسهای ریاضی یا فیزیک در مدرسه محدود نمی‌شود. فعالیتهای حل مسئله را می‌توان در خارج از مدرسه و در موقعیتهای مختلف نیز یافت.

یک مشکل را به یک پاسخ درست محدود نکنید، بلکه به چندین نتیجه ممکن اجازه دهید. ممکن است به اندازه انتخاب یک میان وعده کوچک یا به اندازه انتخاب فعالیتهای فوق برنامه برای شرکت در آن باشد.

تفکر انتقادی و تصمیم گیری را به آنها بیاموزید

تفکر انتقادی و تصمیم‌گیری دو ابزار عالی برای حل مشکلات هستند. به جای اینکه به آنها پاسخ دهید، به کودکان کمک کنید تا به طور انتقادی در مورد مشکل فکر کنند. به آنها بیاموزید که چگونه از دیدگاه‌های مختلف فکر کنند و خودشان تصمیم بگیرند.

اگر کودکی از شما بپرسد “چه کار کنم؟” می‌توانید پاسخ دهید، نظر شما چیست؟ چه مشکلی را حل می‌کنید؟

خلاقیت را تشویق کنید

یکی از عناصر ضروری حل مسئله، تمایل به امتحان راه‌های مختلف یا ارائه راه‌حل‌های متنوع برای دیدن بهترین کار است. مشکلات واقعی اغلب دارای چندین پاسخ صحیح هستند. توانایی کودک در ارائه ایده های جدید یا مشارکت در تفکر واگرا به آنها اجازه می‌دهد تا راه حل‌های متفاوتی را جستجو کنند.

آنها را تشویق کنید که فراتر از بدیهیات فکر کنند. استراتژی های مختلف یا زوایای مختلف را برای دستیابی به راه حل های نوآورانه امتحان کنید. ذهن باز والدین نیز برای پرورش خلاقیت حل مسئله در فرزندشان مهم است. مایل باشید تا راه‌حل‌های خلاقانه فرزندتان را بپذیرید حتی اگر ایده آنها، همان چیزی نباشد که شما انتظارش را دارید.

بگذارید کودکان اشتباه کنند

طبیعی است که والدین از فرزندان خود محافظت کنند، از جمله محافظت از آنها در برابر شکست. اگر بخواهیم حل مشکلات را یاد بگیرند، باید اشتباهات آنها را بپذیریم. اشتباه کردن بخشی از یادگیری است.

به فرزندتان فضا و فرصت بدهید تا مشکلاتش را خودش حل کند و از اشتباهاتش درس بگیرد. یادگیری از پیامدهای طبیعی راهی عالی برای تقویت مهارتهای تصمیم گیری آنهاست. با یادگیری درباره مسائلی که مخاطرات کوچک هستند، آنها می‌توانند از اشتباهات مشابه در مشکلات مشابه آینده، زمانی که مخاطرات بیشتر است جلوگیری کنند.

آنها را تشویق کنید تا قبل از دریافت کمک سخت تلاش کنند.

یادگیری خودتنظیمی مؤثر مستلزم دانستن زمان و چگونگی کمک گرفتن است. مطالعات نشان می‌دهد که جستجوی کمک در حل مسئله، نتایج بهتری نسبت به عدم کمک گرفتن دارد. با این حال، تحقیقات همچنین نشان می‌دهد که اجتناب از کمک در ابتدا و شکست مکرر باعث یادگیری بهتر در دانش آموزان می‌شود.

زمانی که کودکان ابتدا برای رویارویی با چالش‌ها و درک مشکل تلاش می‌کنند و بعد به سراغ کمک گرفتن از بزرگترها می‌روند ، بهتر می‌توانند مهارت حل مسئله را درک کنند. بنابراین، فرزندتان را تشویق کنید که قبل از کمک گرفتن، اول تلاش کند. وقتی به آنها کمک می‌کنید، بپرسید کجا گیر کرده اند و تجزیه و تحلیل کنید که چه کاری می‌توانید برای کمک به آنجا انجام دهید.

مطالبی که می‌تواند برای شما مفید باشد :