جستجو
این کادر جستجو را ببندید.

شفق قطبی

شفق قطبی
خلاصه آنچه در این مطلب خواهید خواند
شفقهای قطبی توسط خورشید و بادهای خورشیدی ایجاد می‌شوند. بادهای خورشیدی در کهکشان منتشر می‌شوند و به سمت تمامی سیارات منظومه شمسی از جمله سیاره زمین حرکت می‌کنند و زمانی که با گازهای جو زمین برخورد می‌کنند از خود نور می‌تابانند که به این نورها شفق قطبی می‌گویند.

شفق قطبی چیست؟

شفق قطبی نمایش‌ خیره کننده‌ای از نورهای رنگی است که در آسمان شب دیده می‌شوند. آنها در دورترین مناطق شمالی و جنوبی زمین و نزدیک مناطق قطبی اتفاق می‌افتند. در نیمکره شمالی چنین نمایشی به عنوان شفق قطبی یا شفق شمالی شناخته می‌شود و در نیمکره جنوبی به آن شفق قطبی یا نورهای جنوبی می‌گویند.

شفق قطبی چه شکلی است؟

  • شفقهای قطبی اشکال و اشکال مختلفی دارند
  • بیشتر آنها به شکل پرده‌های درخشان، نوارهای رنگین، کمان‌ها، پرتوهای نور رنگی، امواج و ابرهای تکه تکه دیده می‌شوند.
  • شفق دائماً با حرکت نور در آسمان تغییر شکل می‌دهد و نور آنها ممکن است روشن و محو شود.

شفق قطبی
                     شفقهای قطبی نمایش‌ خیره کننده‌ای از نورهای رنگی هستند که در آسمان شب دیده می‌شوند.

شفق قطبی چگونه به وجود می‌آید؟

  • شفقهای قطبی توسط خورشید ایجاد می‌شوند.
  • خورشید جریانی از ذرات باردار الکتریکی به نام باد خورشیدی را به اطراف خود منتشر می‌کند.
  • بادهای خورشیدی در کهکشان و به سمت تمامی سیارات منظومه شمسی از جمله سیاره زمین حرکت می‌کنند.
  • زمین یک آهنربای بزرگ است و به وسیله یک میدان مغناطیسی احاطه شده است.
  • میدان مغناطیسی زمین، ذرات باردار در باد خورشیدی را به سمت مناطق قطبی شمالی و جنوبی سیاره هدایت می‌کند.
  • ذرات باردار باد خورشیدی در این مسیر با اتمها و مولکولهای گازهایی مانند اکسیژن و نیتروژن برخورد می‌کنند.
  • برخورد ذرات باد خورشیدی با گازهای جو زمین باعث می‌شود تا اتم ها و مولکولهای آنها نور بتابانند.
  • نور به وجود آمده همان شفق قطبی است.

شفق قطبی
                           باد خورشیدی جریانی از ذرات باردار است که در تمام جهات از خورشید خارج می‌شود.

طوفان خورشیدی چیست و به چه دلیل اتفاق می‌افتد؟

  • خورشید آنقدر قدرتمند و پرانرژی است که در واقع نوعی باد ایجاد می‌کند که در سراسر منظومه شمسی حرکت می‌کند.
  • باد خورشیدی جریانی از ذرات باردار است که در تمام جهات از خورشید خارج می‌شود.
  • شدت باد خورشیدی بسته به فعالیت روی سطح خورشید متفاوت است.
  • زمین عمدتاً توسط میدان مغناطیسی قوی خود از باد خورشیدی محافظت می‌شود.
  • برخی از انواع فعالیتها، مانند شعله‌های خورشیدی، می‌توانند باعث انتشار ذرات با انرژی بالا از خورشید شوند که می‌تواند برای فضانوردان خطرناک باشد و می‌تواند به ماهواره‌های در حال گردش به دور زمین آسیب برساند.

شفق قطبی
      بادهای خورشیدی زمانی که به اطراف خورشید منتشر می‌شوند به سمت تمامی سیارات منظومه شمسی حرکت می‌کنند.

شفق قطبی در منظومه شمسی

  • بادهای خورشیدی زمانی که به اطراف خورشید منتشر می‌شوند به سمت تمامی سیارات منظومه شمسی حرکت می‌کنند.
  • تمام سیارات منظومه شمسی مانند سیاره زمین، میدان مغناطیسی دارند.
  • تمام سیارات منظومه شمسی مانند سیاره زمین، گازهای زیادی در جو خود دارند.
  • شفقهای قطبی در برخورد با میدان مغناطیسی و گازهای موجود در جو سیارات ایجاد می‌شوند.
  • بنابراین شفق های قطبی در سیارات دیگری مانند مشتری، زحل، اورانوس و نپتون نیز دیده می‌شوند.
  • شفق قطبی در دیگر سیارات 8 برابر درخشان‌تر از شفق قطبی در زمین است.
  • علت درخشش بیشتر شفق قطبی در سایر سیارات به دلیل موقعیت قرارگیریشان در مدار خورشید و جو آنها است.

شفق قطبی
                          بیشتر شفقهای قطبی در فاصله 97 تا 1000 کیلومتری بالای سطح زمین اتفاق می‌افتند.

شفقهای قطبی در چه فاصله‌ای از سطح زمین اتفاق می‌افتند؟

  • بیشتر شفقهای قطبی در فاصله 97 تا 1000 کیلومتری بالای سطح زمین اتفاق می‌افتند.
  • فعالترین شفقها زمانی اتفاق می‌افتند که باد خورشیدی در قوی‌ترین شدت خود باشد.
  • شدت باد خورشیدی معمولاً ثابت است، اما آب و هوای خورشیدی، گرمایش و سرمایش بخش‌های مختلف خورشید می‌تواند روزانه تغییر کند.
  • چون شدت باد خورشیدی معمولا ثابت است پس شفقهای قطبی هم به طور ثابت ایجاد می‌شوند.

چرا در شفقهای قطبی رنگهای متفاوتی دیده می‌شود ؟

  • در جو زمین گازهای زیادی وجود دارد مانند اکسیژن، نیتروژن، آرگون، کربن دی اکسید، نئون و . . .
  • هنگام برخورد ذرات باد خورشیدی با گازهایی که در جو زمین هستند رنگ‌های شفق ایجاد می‌شود.
  • چون ساختار گازهای جو زمین با یکدیگر متفاوت است زمانی که نور به گازهای مختلف برخورد می‌کند رنگهای مختلفی را نیز به وجود می‌آورد.

شفق قطبی
                                             شفقهای قطبی سایه‌های مختلفی مانند رنگین کمان دارند.

حقایق جالب در مورد شفق قطبی

  • شفق قطبی سایه‌های مختلفی مانند رنگین کمان دارد.
  • شفقهای قطبی به رنگهای سبز، آبی، قرمز، بنفش، صورتی یا زرد و گاهی سفید و نارنجی هستند.
  • نوری که با اتمهای نیتروژن برخورد می‌کند، رنگ آبی، قرمز یا بنفش را تشکیل می‌دهد.
  • نوری که با اتمهای اکسیژن برخورد می‌کند، رنگ سبز یا زرد ایجاد می‌کند.
  • اکسیژن در ارتفاعات به رنگ قرمز است.
  • سایه هایی که در شفق قطبی وجود دارد به دلیل ترکیب شدن دو یا چند رنگ است.
  • شفقهای قطبی همیشه در جو زمین حضور دارند اما در شرایط خاص به بهترین شکل دیده می‌شوند.
  • شدت نور در شفق قطبی به دلیل فعالیتهای خورشیدی دارای تفاوتهایی است.
  • شفقهای قطبی با دوربین بهتر دیده می‌شوند.
  • شفقهای قطبی از فضا نیز قابل مشاهده هستند.
  • شفقهای قطبی در قطب جنوب دارای وسعت کمتری است.
  • شفقهای قطبی به نام اورورا یا شفق (Aurora)، الهه سپیده دم روم باستان نامگذاری شده‌اند.
  • مردم محلی بر این باور هستند که شفق قطبی و رویدادهایی مانند آن قدرتهای الهی هستند.

شفق قطبی
                                          شفقهای قطبی محدود به زمان و فصل خاصی در سال نیستند.

شفقهای قطبی در چه زمانی از سال اتفاق می‌افتند؟

  • شفقهای قطبی در طول سال و به طور همیشگی اتفاق می‌افتند.
  • تا زمانی که بادهای خورشیدی منتشر می‌شوند و به جو زمین می‌رسند، شفقهای قطبی نیز اتفاق می‌افتند و محدود به زمان خاصی نیستند.

شفقهای قطبی در چه شرایطی دیده می‌شوند؟

  • شفقهای قطبی زمانی که هوا تاریک تاریک می‌شود پدیدار می‌‌شوند.
  • آسمان شب در زمستان‌ها تاریک تر از آسمان شب در تابستان‌ها است زیرا در فصل زمستان فاصله خورشید تا زمین دورتر از فاصله آن در تابستان است.
  • شفق قطبی در مناطق شهری به دلیل نور چراغ‌های زیادی که وجود دارد دیده نمی‌شود و به همین دلیل باید در جاهای بکر طبیعت آنها را مشاهده کرد.

شفق قطبی
                   شهر تِرومسُو در کشور نروژ قلب منطقه شفقهای قطبی و بهترین مکان جهان برای تماشای آن است.

شفقهای قطبی در چه مناطقی از زمین دیده می‌شوند؟

  • تنها در چند کشور می‌توان شفقهای قطبی را مشاهده کرد.
  • شهر تِرومسُو در کشور نروژ قلب منطقه شفق قطبی و بهترین مکان جهان برای تماشای شفق قطبی است.
  • منطقه لاپلَند در کشور سوئد
  • شهر رِیکیاویک پایتخت کشور ایسلند
  • شهر روُوانیمی در منطقه لاپلند کشور فنلاند
  • شهر ایلولیسات در جزیره گرینلند
  • مجموعه جزایر سوالبارد در کشور نروژ
  • شهر مورمانسک در کشور روسیه
  • اینها مناطق و کشورهای زیر دایره قطب شمال هستند.

 

 

 

 

 

   مطالبی که می‌تواند برای شما مفید باشد :

   زمین، جایی که ما زندگی می‌کنیم

   روز و شب

 

زمان تقریبی مطالعه: 6 دقیقه
دسترسی سریع